Snoepen van de Hemel

Daar fietste ik dan, 15 jaar jong, in de zomerzon op mijn oude fiets door de fruittuin. Mijn vakantiebaantje bij mijn geliefde. Ik werkte alleen met mijn schoonvader en kon daarom vooral uitkijken naar de pauzes waarin ik mijn geliefde weer zou zien. Het fietsen door de tuin was zwaar want het gras stond altijd iets te hoog en de boomgaard was ook altijd langer dan ik me herinneren kon.

Lange rijen met eerst perenbomen met daartussen, als een soort scheiding, de enorme hoge oude bomen en daar weer achter de rijen appelbomen met de eerste rijpe appels. Zomerappels. Naar deze appels gaat mijn jeugdherinnering terug. Fietsende voort rook je de meest heerlijke geur en zag je de appels met wangen roder dan rood. Ze hingen er als verborgen schatten. Twee rijen aan de zuidoost kant van de fruittuin.

Ik hoor de trekker nog aan komen rijden en omdat ik al was begonnen met plukken kon ik zo mijn handen voorzichtig laten zakken boven de oude houten kratjes die op de platte wagen klaar stonden. Discovery appels plukten we, twee weken lang. Discovery betekent ‘ontdekking’, nou en dat was het echt, een ontdekking! Een appel met een Engelse naam, maar de appelboom was geworteld in de klei van het dorpje Hem. Geurende appels, waar vind je die nog?

Kokend heet leek het wel in die dagen doordat de zon recht boven op je hoofd scheen te branden. De appels hadden er hun mooiste rode wangen van gekregen. De verleiding was groot om ze allemaal te plukken. Elke dag trakteerde ik wel een paar keer mijn smaakpapillen op de heerlijke smaak van deze appels. De eerste hap was een ware smaaksensatie. Zo sappig, zoetfris, verleidelijk geurend en als mooiste; een verliefde roze waas in het vruchtvlees, direct onder de schil.

Het seizoen, de zon en de Discovery trakteerden je op een rondje zintuigprikkeling. Zomerappels zijn een andere smaakbeleving dan de appels uit september en oktober. Zomerappels kun je niet bewaren, die zijn er zo’n 4 weken per jaar en dan is het echt boffen! Wat een smaak! Zoetig met een zuurtje en zo lekker fris. Nu heb ik ervoor gekozen om iedereen te trakteren op het moment van ‘Snoepen van de hemel’. De zomerappels Discovery en de Delbare zijn samengeperst voor het speciaalsap ‘Eerste Pluk’.  De eerste is… de beste!

Een fruitsensatie

Zorgen voor een fruitsensatie is een creatief proces dat zich niet laat opjagen. Het kan zo een zin zijn van een managementafdeling waar men vanuit ontspanning iets geniaals wilt neerzetten, maar wel het liefst binnen 3 dagen. Zo werkt het ook nogal eens in mijn hoofd. Maar als ik realistisch ben weet ik dat een nieuw speciaalsap maken maanden dan wel niet een jaar duurt. Dit komt mede omdat mijn smaak maar vooral de smaakbeleving elke seizoen anders is. In de winter geniet ik van ‘warme smaken’ en in de zomer visa versa. Temperatuur, licht, stemming, kleurwaarneming noem maar op het heeft allemaal invloed op de smaak en beleving.

Wanneer een liefdevolle naaste zich uit balans voelt, dan ga je soms onbewust mee in dat proces. Dat gebeurde mij vorig voorjaar. Een schaduw over mijn creativiteit waar ik altijd zo’n geluk uithaal. Het kan toch niet weg zijn dacht ik nog, maar eind april vroeg ik me af of mijn creativiteit er überhaupt nog was of dat het was afgevroren in de laatste vorstperiode die wij in onze fruittuinen hadden ervaren? Smaak en beleving werden ineens twee totaal vreemde voor me.  Noodzakelijk nam ik me voor om me te richten op de zorg en het creatieve even te laten vieren. En gelukkig  voor mij en bovenal voor mijn liefdevolle naaste knapte deze persoon weer op. Tijdens een zonnige morgen half augustus aanschouwde ik een volle boomgaard achter ons huis. De Doyenne Comice handperen hingen zo groots en stoer aan de bomen, de eerste oogst Delcorf appels waren, zo groots als kolen bij onze collega fruitteler. Toen ik daar met mijn zoontje de eerste oogst aanschouwde, een paar appels plukte en ik rook aan de Delcorf ….ja! De geur en het prachtige moment met mijn zoontje die plukte, een klein manneke met grote appels in zijn hand en samen namen we een hap in dat heerlijk sappige vruchtvlees. Ik rook de geur en het moment samen was even perfect. En met de drukkkende warmte en felle zonnestralen wist  ik dat er weer creativiteit borrelde. De chemie van de natuur en wat het zich voortbrengt. Heerlijk! De beleving was er ook weer! In een gloeiende hitte fietste ik met mijn zoontje achterop naar huis. De hele fietstocht terug heb ik net als de volle zon alleen maar gestraald van warmte en blijdschap. Het was een begin van het proeven van vele sappige en krachtige vruchten, smaken en nuances voor een nieuw speciaalsap.

Zo groeide er een plan voor een nieuw speciaalsap. Uren van fruit selecteren, sappen schenken, samenvoegen, loslaten en nogmaals proeven. Vrienden, kenners en critici wat vinden ze van deze nieuwe smaak? Met een fles in een mand ging ik op stap, terwijl de uiteindelijk pers nog niet eens gedaan was. De fruitinkoop moet nog groots gedaan worden, maar daar kon ik niet op wachten. Met andere woorden ik ging vaak op stap met een lege fles! Ik vertelde dat het net zo bijzonder ging worden als de Blauwe bes Vlierbes, mijn eerste non alcoholisch speciaalsap. Die fles had ik ook meegenomen, dan kon ik tenminste laten zien hoe dat oogt en boven alles hoe heerlijk dit smaakt. Want hoe overtuig je een klant anders? Ik vertelde over de smaak, de nuances, de blend en bovenalles dat het speciaalsap zou gaan zorgen voor ‘gloeimomenten’! Kijk en daar was de eerste nieuwsgierigheid gewekt. Start de pluktreinen! We gaan oogsten!

 

 

Hier in het ‘telers -en bouwersland’ kun je blijven lachen als het om gezegden gaat. Toen ik als puber slecht weer zag opkomen hoorde ik al met regelmaat:” Je portemonnee hangt buiten’ of ,,Je kunt er moeilijk je hemdje voor hangen”. Prachtig mooie omschrijvingen. Ik droomde soms weg bij de gezegden en begon ze te visualiseren. Ik bedacht in mijn hoofd allerlei niet haalbare oplossingen om schade te beperken, want mensen wat ben je soms toch overgeleverd aan moeder natuur. Meestal hadden de gezegden dus betrekking op de invloeden van het weer. Misschien dat bouwers en telers de bedenkers van de gezegden zijn?

Volgende keer mag die hoed wel geel zijn, een zonnetje. Kunnen we allemaal lekker mee genieten, want zo zoet was hij niet dat ‘Aprilletje’. Toen maart dit jaar zulke warme dagen kenden zagen wij de bui al hangen. Een vroege bloei met misschien wel sneeuw, vorst en hagel. In Europa kwam dit verhaal voor de fruitteelt helemaal uit. Bedroevend voor de telers die hun jaar nu al in de vrieskou op zien gaan met bovendien veel schade.

In Nederland kent men verschillende geluiden. Ook bij ons in de fruittuin was beregenen van de bomen meerdere keren aan de orde, maar echt tot ijsvorming kwam het niet. Dan discussieer je later altijd nog of het nu wel of niet nodig was. Slopend al die nachten. Die thermometer kun je uittekenen. Lekker slapen doe je niet, je kijkt toch af en toe of de meter het goed doet en of je er al bijna uit moet en moet je eruit, dan lag je net in je diepe slaap. Niets te zeuren! Erboven op zitten en je bloesem beschermen alsof het je ‘kindjes’ zijn.

In de loop van de week ging ik op zoek bij fruittelers die straks weer lekker fruit kunnen leveren voor het speciaalsap van De SapSommelier.  Daar was het niet een en al jolijt. Wie geen beregening, ventilatoren of anders heeft ziet helaas toch de eerste sporen van bevriezing van de bloesem/knoppen. Na een intensieve snoeiperiode van november tot maart start de boom en de teler met een nieuw product die zich kenmerkt door bloesem, bevruchte bloesem en hoe klein dan ook …de eerste vrucht. Dan werk je vervolgens toe naar de pluk toe in 6 maanden tijd. Bizar dat je toch zo lang met een product bezig kan zijn voordat je daadwerkelijk iets plukt?! Maar de vraag nu is of er voor sommige wel een start is? We zullen het in de komende weken gaan zien. Wij houden de thermometer, naast ons bed, nog een paar nachten aan. ‘Koppie erbij’ en vroeg naar bed. Ons afzakkertje voor de nacht? Daar trekken we graag een fles van het speciaalsap voor open. Proosten we op de goede afloop!

 

Ongelooflijk natuurlijk, want natuurlijk gezien kan het natuurlijk niet deze peren Bloesem in januari. Sterker nog we zouden er hier zenuwachtig van worden als de tuin volop in bloei zou staan. De knoppen, die straks peer gaan worden, hebben nog rust, de snoei gaat gestaag door en de koele temperatuur zorgt hiervoor. De bloesem of blossom’, wat nog mooier klinkt, is een woord dat zo uit de Engelse serie  ‘keeping of appereance’ zou kunnnen komen. Hier binnen in de vaas is het dus een beetje een Engels tafereeltje, waarbij de binnentemperatuur voor bloeiende knoppen heeft gezorgd. Bloesem is nog geen peer. Wind, vorst, bijen, goede knoppen…het blijft natuur.

De bloesem in de fruittuin geeft al een grote voorspellende waarde over wanneer we de peren gaan plukken. En hele hete of juist hele frisse zomer kan daar nog verandering in brengen, maar gemiddeld zijn dat 150 dagen. Dat kunnen trouwens hele spannende zomermaanden zijn met droogte, hagel -en windschade. De bomen staan buiten, niet in kassen en niet onder netten. Alle jaargetijden ondergaan de bomen, rustig, sierlijk, vol en nat. Er straalt altijd zoveel rust uit de boomgaard, alsof er ondanks alles niets veranderd.

Een kalenderjaar van een fruitteler begint dus eerder aan het einde van de pluk periode dan tijdens het nieuwe jaar, wanneer een ieder net de oliebollen heeft weggeslikt.

In de boomgaard zijn nu bij windstil de snoeischaren die knippen en de zagen die de grotere stronken wegzagen te horen.  Zonde al die takken op de grond, want het zijn net museumstukken met hun eigen geschiedenis. De fruitboom is ons dankbaar want de boom ‘draagt’ het liefst zo’n 100-120 vruchten. Die vruchten die zijn er natuurlijk nog niet. We wachten nog even op maart-april, de bloeiperiode, en luisteren dan naar het geluid van de bijen. Hier onstaat dan met zonnige dagen het verhaal van de bloemetjes en de bijtjes met ons gewenste resultaat: Peren!